6 Şubat 2023’te yaşanan depremlerin ardından hız kazanan kentsel dönüşüm projeleri, maliyetlerin artmasıyla birlikte zorluklarla karşı karşıya.
Bu süreçte devlet, kentsel dönüşüm çalışmalarına hız kazandırmak için çeşitli destek programları sunmaya devam ediyor. ‘Yarısı Bizden’ kampanyası, faiz destekli krediler ve kira yardımları, vatandaşların kentsel dönüşüm sürecini daha kolay yönetmelerini sağlıyor.
Türkiye Genelinde Acil Dönüşüm İhtiyacı
Ülke genelinde 6 milyon konutun risk altında olduğu belirtilirken, bu konutlardan 2 milyonunun acil olarak dönüştürülmesi gerekiyor. Özellikle İstanbul’da, yapıların beşte birinin yani yaklaşık 1.5 milyon konutun riskli durumda olduğu vurgulanıyor. Olası bir büyük depremde, 2.5 milyon insanın yaşadığı 600 bin konutun yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu ifade ediliyor.
Başvuru Süresi Esnetildi
İstanbul’da kentsel dönüşüm projelerine yönelik başvuruları hızlandırmak amacıyla, ‘Yarısı Bizden’ kampanyasında başvuru süresi kaldırıldı. Yüzde 100 anlaşma sağlayan binalar, herhangi bir süre kısıtlaması olmaksızın başvuru yapabiliyor. Kampanya, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülüyor.
1.5 Milyon TL’ye Kadar Destek İmkanı
Kentsel dönüşüm kapsamında, her bir konut için 700 bin TL hibe, 700 bin TL kredi ve 100 bin TL taşınma yardımı olmak üzere toplamda 1.5 milyon TL’ye kadar destek sağlanıyor. Ayrıca birden fazla konutu olanlar için, her konut başına 1.4 milyon TL kredi desteği sunuluyor. Hak sahibi dükkanlar için de benzer destek paketleri bulunuyor.
TOKİ ve Emlak Konut’tan İnşaat Desteği
Kentsel dönüşüm projelerinde, hak sahipleri yüklenici firmalarla anlaşarak evlerini inşa ettirebiliyor. Bunun yanı sıra, büyük alan bazlı dönüşüm projelerinde TOKİ ve Emlak Konut da devreye girerek projelere destek sağlıyor. Bu projelerde, 700 bin TL’lik hibe tutarı bina maliyetinden düşürülerek hesaplanıyor.
Faiz Destekli Kredi İmkanları
Riskli yapılarda yaşayan vatandaşlar için devlet destekli kredi imkanları sunuluyor. Bu kapsamda, konut yapımı ve edinimi için 1.25 milyon TL, işyeri yapımı için 800 bin TL, güçlendirme için ise 320 bin TL kredi imkanı sağlanıyor. Kredilerde, 2 yıl anapara ödemesiz dönem uygulanarak vatandaşlara kolaylık tanınıyor.
Kira Yardımları 2024 Tarifesiyle Güncellendi
2024 yılı itibarıyla, İstanbul’da hak sahiplerine sağlanan kira yardımı 5.500 TL’ye yükseltildi. Diğer büyükşehirlerde ise kira yardımı miktarı değişiklik gösteriyor. Riskli yapılarda bu yardım 18 ay boyunca sağlanırken, riskli ve rezerv yapı alanlarında ise en fazla 48 ay süreyle kira yardımı yapılabiliyor.
Yerinde Dönüşüm ve Ek Finansman Destekleri
6 Şubat depremlerinden etkilenen bölgelerde uygulanan ‘Yerinde Dönüşüm’ kampanyası kapsamında, kendi yapısını yerinde inşa etmek isteyen vatandaşlara 750 bin TL hibe ve 750 bin TL kredi imkanı sunuluyor. Bu desteklerle, deprem bölgelerinde vatandaşların yeniden güvenli yapılara kavuşması hedefleniyor.
Yeşil Konutlara Ek Finansman Desteği
Çevre ve iklim dostu projeleri teşvik etmek amacıyla, belirli illerde A ve B sınıfı binalara yönelik 2.5 milyon TL’ye kadar kredi desteği sağlanıyor. Ayrıca bu sınıftaki binalara yönelik faiz indirimi de uygulanarak vatandaşlara finansal kolaylıklar sunuluyor.
Kentsel dönüşüm projelerine yönelik sağlanan bu desteklerle, vatandaşların daha güvenli ve sürdürülebilir yaşam alanlarına kavuşması amaçlanıyor.