Son dönemde sosyal güvenlik sisteminde yapılması beklenen revizyonlar kapsamında, emeklilik yaşında değişiklik yapılması resmi olarak gündeme geldi.
2025 yılı programında, emeklilik yaşının “doğuşta beklenen yaşam süresindeki artışa uyumlu” şekilde belirlenmesi ve otomatik ayarlanması öngörülüyor.
Yaşam Süresi Artışı ve Emeklilik Yaşı
Türkiye’de doğuşta beklenen yaşam süresi, son sosyal güvenlik revizyonunun yapıldığı 2000’li yıllardan bu yana önemli ölçüde arttı. Bu nedenle, emeklilik yaşının da bu artışa paralel olarak yükselmesi bekleniyor. 2025 yılı programında, sosyal güvenlik sistemine yönelik mali sürdürülebilirlik adımlarının öncelikli olduğu vurgulandı.
Sosyal Güvenlik Sistemi ve Finansmanı
Programda yer alan “Sosyal Güvenlik Sistemi ve Finansmanı” başlıklı bölümde, “sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla, emeklilik kriterlerinin belirlenmesinde doğuşta beklenen yaşam süresi artışı ile uyumlu otomatik ayarlama mekanizmalarına yönelik çalışmalar yapılacağı” ifade edildi. Bu düzenlemeyle, emeklilik yaşının otomatik olarak yaşam süresindeki değişikliklere göre güncellenmesi hedefleniyor.
Aktif-Pasif Dengesinde Gerileme
2025 yılı programında sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini gösteren “aktif-pasif dengesi” de ele alındı. Bu oran, bir emekliye bakan çalışan sayısını gösteriyor ve ideal sistemde 4 olması gerekirken 2023 yılında 1.54’e kadar geriledi.
Yaşam Süresi Beklentisi
TÜİK verilerine göre Türkiye’de doğuşta beklenen yaşam süresi, genel olarak 77.3 yıl olarak hesaplanıyor. Erkeklerde 74.7 yıl, kadınlarda ise 80 yıl olan bu beklenti, 2000’li yıllarda 68 yıl olarak kaydediliyordu. Artan yaşam süresi, sosyal güvenlik sisteminde düzenleme ihtiyacını gündeme getirdi.
Bakanlık Görüşü
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, emeklilik yaşına dair bir değişiklik planı olmadığını belirtti. “Emeklilik şartları değişecek mi? Emekli aylıklarının hesaplanmasında yeni bir düzenleme olacak mı?” sorusuna yanıt veren Işıkhan, “Emeklilik sistemi ya da emekli aylıkları hesaplamalarıyla ilgili şu an bir gündemimiz yok. Ancak Ekonomi Koordinasyon Kurulu ve Orta Vadeli Plan doğrultusunda hedeflerimizi gerçekleştirmeye yönelik her türlü yapısal oluşuma hazırız.” ifadelerini kullandı.
